Communicatieapparatuur

Gepubliceerd: februari 2025.

Op deze hoofdpagina kun je een overzicht vinden van typen navigatieapparatuur en een link naar de pagina die daar meer in detail op in gaan. Ook staan hier de laatste nieuwtjes op dit gebied verder uitgewerkt. Over de papieren die je nodig hebt voor het gebruik van communicatieapparatuur wordt in een andere hoofdpagina ingegaan. (volgt)

De meest voorkomende communicatieapparatuur op een boot is natuurlijk de VHF marifoon. Op deze pagina wordt  verder uitgewerkt wat je er mee kunt en wat niet. Ook wordt ingegaan op DSC. (volgt)

Een verdwijnend fenomeen is de MF/HF zender/ontvanger en Navtex. Die worden kort genoemd waarna het communiceren via satelliet wordt uitgewerkt. (volgt)

Maar belangrijke nieuwe ontwikkeling op het gebied van satellietcommunicatie is Starlink. Hoewel dit systeem inmiddels omstreden is door de onberekenbaarheid van de eigenaar, Dhr. Musk, is het in korte tijd een heel belangrijk betaalbaar satellietverbindingsmiddel geworden voor veel mensen die met de boot onderweg zijn. Hoe je dat systeem gebruikt om betaalbaar te telefoneren buiten GSM bereik wordt in onderstaand artikel uitgewerkt.

Bellen en gebeld worden via Starlink

Telefoneren via Starlink werkt met VOIP. Dat staat voor Voice Over IP: digitaal bellen via een dataverbinding. Dat kan bijvoorbeeld ook via WhatsApp audio. Maar WhatsApp audio heeft een beperking: je kunt er niet mee naar een willekeurig extern nummer bellen en ook niet gebeld worden buiten WhatsApp om. Praktisch: als je buiten bereik bent van GSM en wil bellen met de dealer van de scheepsmotor omdat je een probleem hebt, kun je dat nummer niet bellen via Whatsapp en die dealer kan je ook niet terug bellen. Als we VOIP via Starlink doen dan werkt dat wél. Machiel Lambooij legt hierna uit hoe dat werkt.

Apparatuur en abonnementen
"Onze boot staat nog in de winterberging, dus ik heb het thuis uitgeprobeerd. De satellietdekking zou vergelijkbaar moeten zijn tijdens het reizen. Ik heb een abonnement genomen bij een lokale Nederlandse VOIP provider (Cheapconnect.nl). Er zijn meer aanbieders met verschillende soorten abonnementen dus zoek het abonnement uit dat het beste bij jouw soort gebruik past. Dit abonnement kost € 8,95 per jaar voor de lease van het vaste speciale telefoonnummer (ziet er uit als een gewoon landnummer). Ik kocht een Grandstream WP816 VOIP mobiele telefoon (rond de € 70,-) en installeerde de Zoiper-App op onze mobiele telefoons. Het service abonnement van die App kost € 9,99 per jaar, per toestel. Dat abonnement heb je alleen nodig om je op de hoogte te stellen van inkomende oproepen.
Ik heb de VOIP-verbinding zo geprogrammeerd (kan in de website van de VOIP-provider) dat een inkomende oproep naar het speciale vaste nummer tegelijkertijd terecht komt bij de fysieke VOIP-telefoon en de twee Zoiper-apps op de mobieltjes. Ze gaan dus alle drie tegelijkertijd rinkelen; als je er één opneemt, krijgt dat toestel de oproep en stoppen de anderen met rinkelen. Om dit te doen heb je in dit geval drie SIP's (dat zijn VOIP-adressen) nodig. Twee waren inbegrepen in het abonnement van de VOIP provider en ik huurde er een derde bij (voor € 0,95 per jaar). Oproepen tonen je het vaste telefoonnummer van de beller. Als als je uit belt krijgt de ander jouw vaste speciale telefoonnummer te zien. Het is een credit-as-you-go-systeem: je stort een bedrag op een rekening waarvan de gesprekskosten worden afgeboekt. Als het bedrag op is moet je geld bijstorten om weer te kunnen bellen. De kosten zijn ongeveer EUR 0,02-0,04 per minuut. Bijstorten kan met Ideal on-line.
De Starlink Mini (€ 249,-) heeft een voedingskabel naar een 230V-stekker. Die kunnen we op het boordnet gebruiken als de omvormer aan staat. Je kan ook een 12V-kabel gebruiken en die aansluiten op een ‘sigarenstekker' in de boot. We zijn van plan om de Mini (althans tijdelijk) in de cabine direct onder het glas van een plafondraam te installeren. Ik heb video's gezien van campers en auto's waar dit werkt. Als het niet zou werken, kunnen we de Mini gemakkelijk buiten op het dek installeren. Dit moet nog worden gecontroleerd zodra de boot in het water is.

Het werkt!
De Starlink Mini heeft een ingebouwde wifi-router. Het bereik voor de wifi-verbinding zou voldoende moeten zijn voor de boot. De telefoons en de VOIP-telefoon maken hun verbinding via deze wifi. (Het automatisch verbinden met andere beschikbare wifi-netwerken van de VOIP telefoon werkt, net als bij je mobieltje, prima). Bellen via de Starlink-verbinding werkt prima en gebeld worden ook. De geluidskwaliteit is goed, nauwelijks verschil met een gewone vaste lijn.
Whatsapp en Zoom werken ook zoals het hoort, net als andere apps op onze telefoons.
Het is duidelijk dat wanneer je deze opstelling op zee gebruikt, je wordt beperkt door de gebruiksvoorwaarden van Starlink. Ik denk dat we weg kunnen komen met de datacapaciteit van dit roamingplan (Roaming mobiel 50 Gb, € 40,- per maand, kun je stopzetten buiten het seizoen). We zijn meestal elke nacht binnen bereik van GSM of een haven Wifi en gebruiken dan die data verbinding. Slechts af en toe verlaten we de 12 mijl kustzone. We zullen zien hoe Starlink in de praktijk zijn regels handhaaft. De beperking in dit abonnement van maximaal 2 maanden per reis kan een probleem zijn. Er circuleren veel verhalen over het omzeilen hiervan. Een voorbeeld is het kopen van twee Mini's en elke twee maanden van Mini te wisselen (ik kocht de onze voor € 249,-). Het betalen van de prijs voor een maritiem abonnement, zonder deze 2 maanden beperking, is veel duurder.
Deze apparatuur zou ons in staat moeten stellen om internet te gebruiken én om te bellen/gebeld te worden terwijl we buiten het bereik van GSM en wal-Wifi reizen. Het kan ook fungeren als back-up in jachthavens voor het geval ons datapakket op de telefoon op is. Geweldige technologie voor een acceptabele prijs, naar mijn mening.”