Gepubliceerd: april 2024, update juni 2024. Leestijd: 4 minuten.
Oude AIS-MOB verboden na 1-1-2025
De meeste AIS-MOB apparaten voor alarmering en opsporing van personen die over boord vallen, mogen met ingang van 1-1-2025 niet meer verkocht worden in Europese landen. Ze mogen dan dus ook niet meer geregistreerd worden in Nederland. Het gaat over de AIS-MOB apparaten die in of aan een reddingsvest gemonteerd worden en (automatisch) gaan zenden als iemand overboord gaat. Die persoon kan daardoor perfect terug gevonden worden omdat de locatie direct op de plotter / iPad zichtbaar kan worden, ook voor schepen in de buurt. Prima apparaten, goed voor de veiligheid, niks aan veranderen, zou je denken…..
Vanaf 1-1-2025 mogen echter alleen MOB-apparaten verkocht en geregistreerd worden die naast AIS ook DSC uitzenden: de z.g.n. klasse-M apparaten (officieel: AMRD groep A). Nu bestond die DSC mogelijkheid al een tijdje bij een apparaat van Ocean Signal, de MOB1, maar die voldoet niet aan de nieuwe, ‘klasse-M’ eisen (en kan blijkbaar ook niet softwarematig aangepast worden omdat Ocean Signal een opvolger, de MOB2, op de markt gaat brengen). De grotere merken op dit gebied: Ocean Signal, ACR, McMurdo, Kannad, hebben op dit moment (april 2024) nog geen apparaten op de markt die voldoen aan de nieuwe eisen. De Weatherdock Easy-2 en de sMRT Alert van MRT voldoen wél. Mocht je de aanschaf/vervanging van een AIS-MOB op korte termijn overwegen koop dan een apparaat dat aan de klasse-M eisen voldoet. Vermoedelijk komen ook de andere merken in de loop van dit jaar met dergelijke modellen op de markt. Ocean Signal doet dat in ieder geval in de vorm van de nieuwe MOB2 die klasse M gecertificeerd is (naar verwachting voor start nieuwe vaarseizoen beschikbaar). Let dus op klasse-M goedkeuring en of het apparaat ook in/aan jouw reddingsvest past.
Overgangsregeling
Betekent het nu dat na 1-1-2025 de bestaande apparaten niet meer gebruikt mogen worden? Nee, zo heet wordt de soep niet gegeten. Er wordt aan een overgangsregeling gewerkt die voor alle ECC-lidstaten (48) werkt maar die is er nog niet. Er komt dus geen aparte regelgeving per land voor de uitfasering van oude apparatuur. Als de batterijen van je huidige apparaat nog goed zijn is het advies om voorlopig niets te doen en rustig die overgangsregeling afwachten.
Pesten door de overheid?
Je zou het bijna gaan denken maar nee, de klasse-M wordt niet ingevoerd om ons te pesten. De ECC is een commissie waarin de telecom autoriteiten van 48 Europese landen deelnemen en die standaarden afspreekt die in nationale wetgeving omgezet worden. De ECC heeft deze nieuwe regeling ECC/DEC (22)-02 over AMRD’s in juli 2022 al aangenomen. Doel ervan is om het gebruik van de persoonlijke AIS-MOB door toevoeging van het DSC-VHF alarm te integreren in het officiële wereldwijde alarmeringssysteem GMDSS. Daarmee wordt bereikt dat de kustwacht en ook omringende schepen op wat grotere afstand, gealarmeerd worden in geval van een overboord gevallen persoon.
AIS/EPIRB-MOB; alternatief?
Er zijn meer mogelijkheden binnen het GMDSS voor MOB alarmering die juist effectiever zijn op grotere afstand van de kust, buiten het bereik van VHF kuststations. De EPIRB techniek heeft een veel groter bereik via satelliet. Nadeel is dat die satellietalarmering uitsluitend door kustwachtcentra opgevangen wordt. Daarom wordt aan de EPIRB tegenwoordig ook vaak AIS-alarmering toegevoegd om direct een lokale zoektocht mogelijk te maken. Bijvoorbeeld ACR en Ocean Signal hebben EPIRB/AIS-versies van een MOB alarm die in een reddingsvest passen. Die apparaten blijven gewoon bestaan. De vraag is wat past bij de meest effectieve manier van hulp zoeken is in jouw vaargebied.
Let op: 'DSC alarm' is niet het zelfde als 'Klasse-M'.
De klasse-M apparaten moeten o.a. op VHF kanaal 70 een algemeen DSC alarm afgeven en dat alarm uitschakelen na bevestiging van ontvangst ervan. De Ocean Signal MOB1 voldoet niet of kan blijkbaar niet voldoen aan al deze eisen. Sommige klasse-M gecertificeerde apparaten doen dit doorgeven pas een tijdje nadat ze eerst een beperkte groep MMSI’s hebben gealarmeerd. Andere apparaten doen die kanaal 70 alarmering direct, zonder vertraging. Als je op zoek gaat naar iets nieuws is dit iets om op te letten. Kijk vooral naar reddingsvesten en MOB-apparaten die automatisch activeren: je kan buiten bewustzijn zijn of door de shock of kou niet in staat om vest en apparaat te activeren. De nieuwste MOB-apparaten activeren meestal door contact met water, de oude werden geactiveerd door een koord bij het opblazen van het vest maar dat is gevoelig voor de juiste bevestiging van dat koord. Dat contact met water kan ook aanleiding zijn voor ongewilde activering als het reddingsvest erg nat wordt door regen of overslaande golven. Let dus op het type activeringsmechanisme als dat voor jou van belang is.
Tot slot:
Het invoeren van de nieuwe MOB klasse-M is best te begrijpen maar het heeft tot nu toe ontbroken aan duidelijke plannen en communicatie hierover naar de gebruikers in Nederland. Dat heeft o.a. te maken met het feit dat de regelgeving pas eind vorig jaar in Nederland van kracht is geworden. De RDI (Rijksinspectie Digitale Infrastructuur, voorheen: Agentschap Telecom) gaat medio dit jaar importeurs en verkopers van deze apparatuur voorlichten, waarna voorlichting voor het publiek zal volgen. In Italië is de nieuwe regeling al op 31 augustus 2022 overgenomen, in Denemarken op 1 juli 2023 en veel landen waaronder België, Duitsland en Groot-Brittannië zijn in een ver gevorderd stadium. De RDI heeft desgevraagd laten weten dat de regelgeving op 1 november 2023 is aangepast. Uit de toelichting op die aanpassing in de Staatscourant:
“In het bereik van 156,4875 tot 156,5625 MHz, 160,6 tot 161,7875 MHz en 161,9625 tot 161,9875 MHz is de radiodienst Maritime Mobile Services met Maritime Radio Devices) toegevoegd. Hierbij gaat het om digitaal selectieve oproepen met behulp van autonome maritieme radioapparaten. De de radiotoepassing DSC-AMRD (Digital Selective Calling – Autonomous toevoeging regelt het bieden van frequentieruimte aan het gebruik van kleine apparaten die kunnen alarmeren, welke gedragen kunnen worden op het lichaam, vest of pak van zeegaanden en watersporters ten behoeve van hun persoonlijke veiligheid op- en in het water. Het gebruik is vergunningvrij, onder voorwaarden. Deze voorwaarden zijn opgenomen in de Regeling.”
Aan die ‘de regeling’ wordt blijkbaar nog gewerkt.