Waterverplaatsende motorboot. Bij de gang door het water duwt de boot de hoeveelheid water weg ter grootte van de romp onder de waterlijn. Door de eigenschappen van weerstand van water in relatie tot de stroomlijn van de romp kost het heel veel energie om sneller te varen met dit type boot dan de z.g.n. 'rompsnelheid'. Die is te berekenen: bij een boort met een waterlijnlengte van 10 meter is ie : bij een boot met een lengte van 20 meter: ..... Dit soort lange schepen is echter erg duur en zal maar zeer beperkt op binnenwateren kunnen varen gezien hun afmetingen. Waterverplaatsende boten zijn meestal van staal gebouwd en wegen daardoor veel zwaarder dan de kunststof zeil- of motorboot. Het effect van dat gewicht en de rompvorm is dat de boot stabiel door het water gaat: hij gaat meer dóór de golven dan er overheen. Als die golven van de zijkant komen heeft dit type boot met een ronde rompvorm een behoorlijk stevige neiging tot 'rollen': heen en weer wiebelen. Op de site van jachtenbouwer Sturiën staat een verhaal van een klant over het varen met zijn 46 voet waterverplaatsend jacht uit de 'buitengaats' serie van deze jachtenbouwer: "Problem was that without stabilizers the Southampton to Cherbourg trip in the usual South West wind became very uncomfortable due to uncontrollable rolling in anything above force 6 winds."
Los van dat rollen kan dit soort boten prima zeewaardig zijn en als je een goed stabilisatiesysteem monteert is dat rollen dus ook acceptabel te maken zoals blijkt uit de ervaringen van de klant van Sturiêr die verderop in zijn bevindingen schrijft: " To address the rolling issue I switched to a 54 footer….same yard….also displacement…. about 40 tonnes (and blue of course) with two Perkins 225Hp engines and the magic of fin stabilizers. It was a superb boat. We went all over, including an extensive period in the Med as far East as Tunisia and Malta. She handled any Med. weather with aplomb." We praten dan wél over een boot warvan de prijs in de klasse "op aanvraag" past. Lees het hele verhaal van de klant die zowel een groot waterverplaatsend als een kleiner planerend jacht heeft en die vergelijkt. Kanttekening: het verhaal heeft een hoog 'wij van WC-eend adviseren WC-eend gehalte' al was het maar omdat in de conclusie een kleiner planerend jacht uit seriebouw vergeleken wordt met een erg duur en veel groter waterverplaatsend jacht. Maar het is wél een eerlijk verhaal over de ervaringen van de klant en dat is
Als het harder begint te waaien en de wind en golven van achteren komen zal het altijd een zwak punt van dit type boten blijven dat de snelheid te laag is om in die omstandigheden voor achteropkomende golven uit te blijven gaan en daarmee raak je ook het stuurvermogen van het roer kwijt. Dat stuurvermogen komt namelijk tot stand doordat er door de schroef water langs het roervlak wordt gestuurd: naarmate er meer water langsgestuwd wordt zal het roereffect groter zijn. Als door stroming van achteren de snelheid van schroefwater grotendeels geneutraliseerd wordt ga je nog steeds vooruit maar is je stuurvermogen zeer sterk gereduceerd. Dat kan ronduit gevaarlijk worden bij ingangen van havens waar het kan voorkomen dat vreemde stromingseffecten en golfrichting bij slecht weer samenkomen en een slecht bestuurbare boot laten vastlopen. Je kunt dat vermijden door erg goed op het weer te letten en geen risico's te nemen. De langzame reissnelheid van dit type boot heeft echter als nadeel dat je vaak lang onderweg bent op open zee en dus moeilijk kunt reageren op veranderende weersomstandigheden. Als je op een redelijk korte afstand van havens blijft is dat niet zo'n punt. Zwak punt is ook dat de Rijn of de Elbe en de daarmee verbonden hoofdvaarwegen veel stroming hebben en met moeite tegen die stroming in te bevaren zijn voor dit type boten. Nogmaals: dit geldt niet voor boten die zo groot zijn dat ze door hun lengte een hogere snelheid kunnen aanhouden. Maar als je een wat meer bescheiden boot hebt beperkt het vermijden van deze problemen je reismogelijkheden behoorlijk.
Voorbeeld van een moderne waterverplaatsende reisboot: de Jetten 41 Sedan: 12,5 meter lang, 2,5 meter hoog, 4,3 meter breed en een diepgang van 1 meter. CE B. Max. snelheid: 16 km/h
Stalen waterverplaatsende motorboten worden hoofdzakelijk in Nederland gemaakt en gebruikt. De overgrote meerderheid van Nederlandse boten die groot genoeg zijn om mee te reizen zijn stalen motorboten. Zo lang je (ruwe) zeegang en sterke tegenstroom vermijdt zijn het uitstekende boten. Houdt er echter rekening mee dat stalen boten in kleine aantallen gebouwd worden. Voordeel is dat maatwerk mogelijk is, nadeel is dat ze ongeveer een derde duurder zijn dan een vergelijkbare boot uit serieproductie.